بررسی کارآیی ترکیب دو گونه ی تریکودرما در کنترل بیولوژیکی بیماری فوزاریومی نخود در شرایط گلخانه

در چند سال اخیر خسارت بیماری­ های فوزاریومی نخود و سایر حبوبات افزایش چشم گیری یافته است، حتی این بیماری ­ها باعث نابودی بخش عمده ­ی محصول برخی از مزارع در آذربایجان­ شرقی شده است. استفاده از سموم موجب از بین رفتن میکروارگانیزم ­های مفید و بهم خوردن تعادل اکولوژیکی می ­گردد.  قارچ تریکودرما موجب کنترل عوامل بیماری­ های فوزاریومی می ­شود، و همچنین مکانیزم دفاعی گیاه را تقویت می­ کند، و با ترشح آنزیم و هورمون باعث رشد و تقویت گیاه شده و در نهایت به حفظ تعادل اکولوژیکی کمک می ­کند. برای کنترل تریکودرما از روش روش کشت متقابل به­ صورت ماکروسکوپی استفاده شد. در این روش تقابل ایزوله ­های تریکودرما علیه گونه­ های فوزاریوم و ایزوله­ ها نسبت به همدیگر بررسی و مشخص گردید که ایزوله­ های tr.1 و tr.2 در کوتاه­ ترین مدت باعث توقف رشد پرگنه­ ی گونه ­های فوزاریوم گردید و در عین حال نسبت به همدیگر دارای کمترین تاثیر بودند. پیچش هیف تریکودرما به دور هیف گونه­ های فوزاریوم باعث لیز شدن و دفرمه شدن و توقف رشد هیف فوزاریوم شد. ترشحات مایع خارجی سلولی دو ایزوله  tr.1و tr.2 به­طور قابل ملاحظه ­ای از رشد پرکنه ­ی گونه­ های فوزاریوم جلوگیری کرد ودر عین حال نسبت به همدیگر دارای کمترین تاثیر بودند. متابولیت­ های فرار (گازی) تمام ایزوله­ ها در کاهش رشد میسیلیوم گونه­ های فوزاریومی مؤثر بودند. اثر بازدارندگی متابولیت­ های فرار tr.1و tr.2 بیشتر از سایر ایزوله­ ها بود ودر عین حال نسبت به همدیگر دارای کمترین تاثیر بودند. در این آزمایش ایزوله­ های tr.1و tr.2 t.harzianum و t.asprellum برای کنترل بیولوژیکی بیماری­ های فوزاریومی نخود در گلخانه انتخاب شدند. اینوکلوم tr.1و tr.2 به­ صورت مخلوط و به تنهایی به نسبت 10 درصد وزنی با خاک فوقانی گلدان­ های آلوده به اینوکلومf.oxysporum و f. solani (به نسبت 10 درصد وزنی) مخلوط شدند. در این بررسی، ایزوله ­های tr.1و tr.2 در سطح احتمال 5 درصد در مقایسه با شاهد موجب افزایش رشد و فاصله­ ی وزن تر گیاهچه­ های نخود و در سطح احتمال 1 درصد کاهش بیماری به نسبت 61.9 تا 73 درصد گردید.